Trước thực trạng này, trên cơ sở nhu cầu dùng nước, bảo đảm điều tiết nguồn nước và theo điều kiện thực tế vận hành cấp nước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp EVN công bố lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2019-2020 ở Bắc Bộ theo ba đợt với tổng thời gian là 18 ngày. Mực nước tại trạm thủy văn Hà Nội được duy trì từ 1,4 đến 2 m theo các đợt lấy nước. Để đạt được mực nước này, dự kiến tổng lượng nước cần cung cấp từ ba hồ Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà là khoảng bốn tỷ mét khối.

Những ngày cuối năm 2019, mực nước tích được của hồ thủy điện Hòa Bình vẫn thấp hơn 10 m so cùng kỳ hằng năm. Năm 2019, tổng lượng nước về hồ trong mùa lũ chỉ đạt 14,70 tỷ mét khối, thấp nhất kể từ khi đưa Nhà máy thủy điện Hòa Bình hoạt động, bằng 47% so với trung bình nhiều năm. Khả năng hạn hán, thiếu nước tưới cho vụ đông xuân ngày càng rõ rệt, nhất là trong điều kiện hồ Hòa Bình vừa phải tích nước để xả nước phục vụ sản xuất vụ đông xuân, vừa phải duy trì phát điện và đủ nước duy trì dòng chảy, cấp nước sinh hoạt cho hạ lưu.

Để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nước đang thiếu hụt trước mắt, các cơ quan chức năng của EVN, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần phối hợp chặt chẽ với ngành nông nghiệp các địa phương Bắc Bộ xây dựng phương án lấy nước phục vụ sản xuất nông nghiệp thật sự hiệu quả; chủ động trữ nước vào khu trũng và hệ thống kênh mương; đẩy mạnh nạo vét hệ thống kênh mương nội đồng, các cửa lấy nước; lắp đặt trạm bơm dã chiến và tăng cường vận hành ngay từ đầu vụ đông xuân, bảo đảm cho nông dân gieo cấy vụ đông xuân 2019-2020 trong khung thời vụ tốt nhất; xây dựng các phương án chuyển dịch cơ cấu cây trồng cho vùng sản xuất dự báo hạn hán kéo dài; bảo đảm cung cấp điện an toàn, liên tục cho tất cả các trạm bơm điện. Đồng thời, công tác tuyên truyền cần được đẩy mạnh để nâng cao nhận thức của cộng đồng về sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng phối hợp Bộ Tài Nguyên và Môi trường kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành quyết định sửa đổi quy định về vận hành các hồ chứa thủy điện trên lưu vực sông Hồng trong thời kỳ xả nước gia tăng theo hướng linh hoạt hơn về mực nước yêu cầu và thời gian các đợt xả nước để phù hợp thực tế mực nước hạ du vì hiện hệ thống các sông ở Bắc Bộ đang bị hạ thấp, không bảo đảm dâng đạt mức +2,2 m tại Trạm Thủy văn Hà Nội như quy định hiện hành.