"Chưa bán nghĩa là tôi chưa lỗ"- Đây là suy nghĩ sai làm của nhà đầu tư

Trong những thời điểm thị trường có những biến động mạnh, nhiều nhà đầu tư tâm niệm với một quan điểm “Tôi chưa bán nghĩa là tôi chưa lỗ”.

“Tôi chưa bán nghĩa là tôi chưa lỗ” – đây là một trong những câu “thần chú” bất biến của nhiều nhà đầu tư khi thị trường có những biến động mạnh với những “đợt sóng” tràn ngập sắc đỏ. Vậy tư duy này có thật sự đúng đắn cho các nhà đầu tư hay không? 

Nguồn gốc của tư duy  

Cắt lỗ là một trọng những nguyên tắc sống còn khi đầu tư chứng khoán, tuy nhiên, có rất nhiều nhà đầu tư không quan tâm đến vấn đề này thậm chí nhiều người còn mang tư duy “ôm lỗ” và quyết nắm giữ cổ phiếu đang thua lỗ để chờ đến khi giá cổ phiếu tăng cao. Vì vậy, dẫn đến xu hướng hành động chốt lời nhiều hơn cắt lỗ.

Theo một nghiên cứu thực hiện bởi Hersh Shefrin và Meir Statman năm 1985, nhà đầu tư thường lựa chọn bán các cổ phiếu sinh lời để chốt lời và giữ lại các cổ phiếu đang thua lỗ chứ không chịu cắt lỗ. Nói cách khác, thời gian nắm giữ các cổ phiếu thua lỗ của các nhà đầu tư lâu hơn các cổ phiếu sinh lợi.

Thực tế, vào thời điểm này, việc nhà đầu tư có hành vi không chịu cắt lỗ phần lớn là do bị chi phối nhiều bởi cảm xúc. Họ chỉ đang cố gắng tìm lý do vì không muốn chấp nhận việc cổ phiếu của họ đang bị mất giá và tài sản của họ cũng bị mất đi. Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến điều này:

• Thứ nhất, do tâm lý nhà đầu tư không muốn chấp nhận thất bại và sai lầm của bản thân. Đối với hành vi bán cổ phiếu sinh lời quá sớm, nguyên nhân là do tâm lý muốn tránh hối hận về sau và dẫn tới tâm lý sợ mạo hiểm. Nhà đầu tư luôn mang trong mình nỗi sợ: “Bây giờ đang có lãi mà không bán, sau này lỡ giá giảm thì sao?”.
• Thứ hai, do nhà đầu tư đã quá tin tưởng vào hiệu ứng đảo chiều về giá trị trung bình (mean reversion), nghĩa là cổ phiếu nào đã tăng thì sẽ giảm khiến nhà đầu tư bán cổ phiếu sinh lợi  và cổ phiếu nào đã giảm thì sẽ tăng khiến nhà đầu tư giữ cổ phiếu thua lỗ. Từ đó, nhà đầu tư sẽ vọng trong tương lai cổ phiếu thua lỗ sẽ tăng giá.

Nguyên nhân dẫn đến tư duy sai lầm

Thị trường chứng khoán dù là một thị trường đầy biến động nhưng cũng có một số đặc tính nhất định. Ngoài hiệu ứng đảo chiều giá trị trung bình, thị trường chứng khoán còn có tính đà (momentum). Tính đà có nghĩa là những cổ phiếu đã tăng thì sẽ có xu hướng tiếp tục tăng và ngược lại, những cổ phiếu đã giảm giá thì có thể sẽ tiếp tục giảm. Tuy nhiên, không phải nhà đầu tư nào cũng biết điều này và họ thường có xu hướng bán đi những cổ phiếu đã tăng giá và giữ lại những cổ phiếu đã giảm giá.

Một nguyên nhân nữa dẫn đến hành vi “ôm lỗ” này đó là khi đang nắm giữ những cổ phiếu thua lỗ, họ thường hi vọng một ngày nào đó, những cổ phiếu thua lỗ đó sẽ vượt qua những cổ phiếu sinh lợi. Tại sao những nhà đầu tư lại có kỳ vọng như vậy? Khi nhà đầu tư mua một cổ phiếu vì “nghe ngóng” được thông tin có lợi về cổ phiếu, sau đó, khi cổ phiếu vừa mới tăng giá họ lập tức cho rằng đó chính là phản ánh của những thông tin có lợi. Còn nếu như cổ phiếu đó giảm giá thì những thông tin có lợi đó chưa được phản ánh và họ sẽ tiếp tục đợi.

Cách khắc phục tư duy “ôm lỗ”

Đối diện với thực tế

Bạn cần đối diện một cách thẳng thắn với những vấn đề mà mình đang gặp phải. Để trở thành một nhà đầu tư siêu hạng, bạn cần phải biết từ bỏ những “tham lam” nhỏ nhặt để hướng tới mục đích lớn về sau. Cắt lỗ đúng thời điểm chính là cách giúp bảo vệ tài sản của bạn. Bạn cần phải học được cách chấp nhận, đối diện với những sai lầm của mình và tìm cách sửa sai. “Một khoản lỗ lớn luôn bắt đầu từ những khoản lỗ nhỏ” – bạn đừng để những khoản lỗ nhỏ, tưởng chừng như không đáng kể đó một ngày nào đó trở thành một thảm họa.

Tìm hiểu về các nguyên tắc cắt lỗ được các chuyên gia khuyên dùng

Khi rơi vào tình cảnh buộc phải cắt lỗ, đừng chần chừ, hãy thực hiện ngay vì thực hiện sớm bao nhiêu thì tài sản của bạn sẽ được bảo vệ bấy nhiêu. Tuy nhiên, không phải cắt lỗ như thế nào cũng được. Hãy tham khảo 2 nguyên tắc cắt lỗ dưới đây được các chuyên gia tin tưởng và khuyên dùng.

Nguyên tắc 1: Dựa trên mức lỗ cố định 7 – 8%

Các chuyên gia cho rằng, đa phần các nhà đầu tư có tư duy sai lầm khi âm tài khoản nhưng vẫn khẳng định: “Tôi chỉ bán khi cổ phiếu quay trở lại hoà vốn”. Nhà đầu tư cần học cách chấp nhận thị trường luôn đúng và bản thân đôi khi sẽ gặp phải sai lầm.

Khi dựa trên mức lỗ cố định 7-8%, nhà đầu tư sẽ hạn chế được tối đa rủi ro thua lỗ.Nếu trong trường hợp cứ mua cổ phiếu đúng thời điểm thị trường đang suy yếu khiến mức lợi nhuận trung bình thấp dần thì cần thắt chặt lệnh dừng lỗ, có nghĩa sẽ thực hiện cắt ở mức 5-6% và giảm lượng margin. Kế hoạch quản trị hợp lý trong thời điểm đó là bán 50% số lượng cổ phiếu khi giảm 5% và bán nốt số còn lại khi giá trị giảm 7-8%.

Nguyên tắc 2: Sử dụng đường trung bình MA

Đường trung bình MA là cách dễ tính và được sử dụng rộng rãi nhất để thiết lập các điểm cắt lỗ. Các đường trung bình động chính bao gồm: Đường trung bình 5, 10, 20, 50, 100 và 200 ngày. Thông qua đường MA, nhà đầu tư xác định xem giá cổ phiếu đã đạt tới ngưỡng hỗ trợ hay kháng cự chưa.

Các chuyên gia khuyến nghị nên dùng đường trung bình MA10 và M20 để quản trị rủi ro. Các nhà đầu tư cần đóng vị thể 50% khi giá giảm dưới MA10, 50% tiếp theo khi MA10 cắt MA20 từ trên xuống.

>>Xem thêm: Kinh nghiệm đầu tư chứng khoán từ huyền thoại đầu tư Bill Miller

Mọi thông tin cần tư vấn, liên hệ về các dịch vụ đầu tư chứng khoán, vui lòng liên hệ: 

TKSIC – Đầu tư và tích lũy thông minh
Địa chỉ: Lầu 10 – Tòa nhà MB Sunny Tower, 259 Trần Hưng Đạo, Cô Giang, Quận 1, Hồ Chí Minh.
Email: support@tksic.vn
Hotline: 08 3656 3656